From Mageia wiki
Jump to: navigation, search


Synopsis:
Mageia Linux kurulum diskleri, ISO imaj dosyaları olarak (dosya_adı.iso) yayınlanır. Bu dosyalar CD veya DVD' ye yakılarak Mageia Linux kurulumunda veya One CD' lerin çalıştırılmasında kullanılabilir. Bu makalede Linux ve Windows altında neler yapılması gerektiği anlatılacaktır.

Ön Hazırlık

ISO imaj dosyası, bir CD ya da DVD üzerinde bulunan tüm bilgilerin bir bütün halinde tutan, önyükleme özelliğini (bootable) koruyabilen bir dosya sistemidir.

Warning!
Windows® platformundaki bazı arşivleme ve sıkıştırma programları (WinRAR, 7ZIP, Winace gibi...) ISO imajını bir arşiv olarak gösterebilirler. Ancak, ISO dosyalarının kesinlikle AÇILMAMASI gerekmektedir. Aksi takdirde imaj dosyasının barındırdığı önyükleme özelliği ortadan kalkacak ve bilgisayarınız yaktığınız CD/DVD' yi yüklemeyecektir.

MD5SUM ise bir dosyanın bütünlüğü ve sağlıklı olup olmadığını içinde barındıran bir adresleme bilgisidir. Edindiğiniz ISO imajının yayınlanmış özgün dosya ile aynı olduğundan (İnternet'ten indirirken hasar görmemiş ya da üçüncü şahıslar tarafından değiştirilmemiş olduğundan) emin olmak için bu bilgiyi kaynaktaki kopya ile kontrol edebilirsiniz.

İndirdiğiniz ISO imajının sağlığını denetlemek için dosyayı indirdiğiniz internet kaynağında, dosya ile aynı ada sahip *.md5 uzantılı MD5SUM dosyasını imaj ile aynı dizine indirin.

  • Linux altında, aşağıdaki komutu kullanarak imajın bozulmuş olup olmadığını denetleyebilirsiniz:
$ md5sum -c dosya_adı.md5
  • Windows® altında ise md5summer uygulaması ile aynı işlemi yapabilirsiniz.

Ayrıca, aynı md5 bütünlük denetimi gibi, ancak daha da güvenli olan sha1 denetlemesi de yapabilirsiniz. İndirdiğiniz ISO imajının sağlığını denetlemek için dosyayı indirdiğiniz internet kaynağında, dosya ile aynı ada sahip *.sha1 uzantılı SHA1SUM dosyasını imaj ile aynı dizine indirin.

  • Linux altında, aşağıdaki komutu kullanarak imajın bozulmuş olup olmadığını denetleyebilirsiniz:
$ sha1sum -c dosya_adı.sha1
  • Windows® altında ise sha1sum uygulaması ile aynı işlemi yapabilirsiniz.
Ipucu:
Windows® altında sha1 denetlemesi yapabilmek için yukarıda indirdiğiniz sha1sum.exe dosyasını windows sistem32 dizinine yerleştirmeli (mesela C:\Windows\system32) daha sonra komut satırında sha1sum dosya_adı.iso komutunu vermelisiniz. Sha1sum sizin için ISO dosyasının bütünlük değerini verecektir. Komut satırı ekranında göreceğiniz ifade ile notepad ile açacağınız dosya_adı.sha1 dosyasında göreceğiniz ifade aynı olmalıdır. Ne yazık ki şu anda sha1sum.exe, md5sum gibi dosyayı kendiliğinden doğrulamamaktadır.

İndirdiğimiz ISO imajının sağlık ve bütünlüğünü denetledikten sonra artık CD/DVD' ye yakma işlemine geçebiliriz.

Ipucu:
ISO dosyalarını yakarken, mümkün olan en düşük hızda yakma işlemini yapmalı ve mutlaka yakılan verileri doğrulatmalısınız.

Linux Sistemlerde İmaj Dosyası Yakma

Linux altında bir çok CD/DVD yakma uygulaması bulunmaktadır. Bunların bir kısmı komut satırı araçları, bir kısmı da grafiksel arayüze sahip araçlardır. Bu bölümde temel iki masaüstü ortamında kullanılan araçlar açıklanmıştır.

KDE Altında İmaj Dosyası Yakma

KDE masasütünde kullanabileceğiniz en iyi CD/DVD yakma araçlarından birisi K3bdir. Bir çok Linux dağıtımında K3b ya kuruludur yahut da dağıtımın paket yöneticisi ile kolayca edinilebilir. Kurulu değilse, paket yöneticinizden k3b olarak aratabilirsiniz. Bir ISO imaj dosyasını yakabilmek için, K3B' yi çalıştırın ve Araçlar menüsünde Kalıp yaz... veya yazacağınız bir DVD iso imajı ise "Bir DVD ISO9660 kalıbını DVD'ye yaz" seçeneğini seçin. Açılacak pencereden yakacağınız *.iso imaj dosyasını seçin ve mümkün olan en düşük hızda yakmaya ayarlayın. Yakma işlemini başlatın.

GNOME Altında İmaj Dosyası Yakma

GNOME altında kullanabileceğiniz en iyi CD/DVD yakma araçlarından birisi Braserodur. Bir çok Linux dağıtımında Brasero ya kuruludur yahut da dağıtımın paket yöneticisi ile kolayca edinilebilir. Kurulu değilse, paket yöneticinizden brasero olarak aratabilirsiniz. Brasero' yu çalıştırdığınızda karşınıza çıkacak ortak eylemler menüsünden Kalıp yak seçeneğini seçerek *.iso imajını mümkün olan en düşük hızda yazabilirsiniz.


Windows Sistemlerde İmaj Dosyası Yakma

CDBurnerXP Pro

CDBurnerXP Pro, ücretsiz edinebileceğiniz iyi bir CD/DVD yakma uygulamasıdır. Bu uygulama ile nasıl *.iso imaj dosyası yakabileceğiniz burada resimli olarak anlatılmıştır.

Nero

Windows altında sık kullanılan CD/DVD yakma uygulamalrından birisi de [www.nero.com Nero]' dur. Nero ile *.iso imaj dosylarını yakmak için, Nero' yu çalıştırın. Açılan Nero seçeneklerinden "Kopyala ve Yedekle" ve ardından "Kalıbı Diske Yazdır" seçeneğini seçin. Açılan pencerede öncelikle .iso dosyalasının bulundugu dizine gidin. Ardından "Dosya Türü" bölümünü açın ve "Kalýp Dosyaları Seçenegini" işaretleyin. İşaretleme sonunda .iso dosyanız görünecektir. CD/DVD' ye yazılacak olan .iso dossını da seçtikden sonra "Aç" düğmesini tıklayın. Bu bölümde mümkün olan en düşük yakma hızın ayarlayıp "İleri" düpmesine tıklayarak yakma işlemini yapın.

Windows ve Mageia Linux CD/DVD Yakma Araçları Tablosu

Tür Windows Linux


CD Yazma Nero, Roxio Kolay CD Yaratıcı K3b, Brasero, XCDRoast, KOnCd, Eclipt Roaster, Gnome Toaster, CD Bake Oven, KreateCD, SimpleCDR-X, GCombust, WebCDWriter. CDR Toaster, Arson, CD-Me (Creation of audio-CD), Nero

Kaynak

Hazırlayan= Atilla Öntaş